W sobotę 24 maja w Ośrodku Haus Concordia w Herdorf-Dermbach odbyły się uroczystości jubileuszowe 30-lecia działalności Chrześcijańskiego Centrum Krzewienia Kultury, Tradycji i Języka Polskiego w Niemczech. Powstałe i zarejestrowane w 1995 roku Centrum określiło wówczas cele, będące początkiem organicznej pracy w środowisku polskiej diaspory oraz licznych przedsięwzięć, które na trwałe wpisały się w panoramę polskich inicjatyw edukacyjnych i kulturalnych w Niemczech. Obecnie nadszedł czas na podsumowanie dotychczasowych osiągnięć w dziele wspierania Polonii w pielęgnowaniu narodowej i duchowej tożsamości.
Na uroczystość przybyli goście z Niemiec, z Polski i z zagranicy. W jubileuszowych uroczystościach uczestniczyli: przewodniczący Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Tomasz Różniak i wiceprzewodniczący Rady Polonii Świata Tadeusz Adam Pilat. Senat RP reprezentował Wojciech Ziemniak z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, od wielu lat wspierający w wielu aspektach polską diasporę na świecie. Polską dyplomację reprezentowali: wicedyrektor w Departamencie Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Szymon Szaran i konsul generalny RP w Kolonii Marek Głuszko, który okresie 25-letniej pracy w MSZ zajmował się m.in. stosunkami polsko-niemieckimi w obszarze współpracy kulturalnej.
Jubileusz swą obecnością zaszczycił ks. dr Michał Wilkosz – rektor Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech z siedzibą w Hanowerze, kontynuującej duszpasterską posługę na rzecz Polaków w Niemczech, której historia sięga czasów po upadku Powstania Listopadowego.
Związek Polaków w Niemczech spod znaku „Rodła” reprezentowali prezes Józef Malinowski i wiceprezes Anna Wawrzyszko, a Polską Macierz Szkolną w Niemczech dyrektor Renata Kaczmarek.
Przybył też prezes Kongresu Polaków w Niemczech dr Bogdan Miłek. Na jubileuszową uroczystość przyjechali reprezentanci 17 organizacji polonijnych działających na terenie Niemiec oraz dyrektorzy i nauczyciele szkół polonijnych zrzeszonych w ramach Centrum. Jubileuszową uroczystość w Haus Concordia poprzedziła Msza Święta, której przewodniczył rektor Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech, ks. dr Michał Wilkosz.
W wygłoszonej homilii nawiązał do liturgicznych czytań dnia, podkreślając rolę św. Pawła i jego ucznia Tymoteusza jako symboli przekazu wiary, tradycji i nauki – wartości, które od 30 lat stanowią fundament działalności Centrum.
W swoim wystąpieniu przewodniczący Tomasz Różniak mówił o związkach Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i Chrześcijańskiego Centrum Krzewienia Kultury, Tradycji i Języka Polskiego w Niemczech.
„To ważny rozdział w działalności obu organizacji. Wspólne projekty począwszy od przedsięwzięć inwestycyjnych przez edukacyjne i kulturalne wyznaczały ważne momenty w historii relacji polsko-niemieckich już w czasach przed akcesją naszego kraju do Unii Europejskiej, budując prestiż Polski i szacunek do jej tradycji”.
Wyrazem uznania za ten trud był Medal za zasługi w pracy na rzecz Polaków i Polonii w Niemczech wręczony przez przewodniczącego Tomasza Różniaka wraz z wiceprzewodniczącym Rady Polonii Świata Tadeuszem Pilatem na ręce prezesa Centrum mecenasa Andreasa Holma, wiceprezes Ewy Zielińskiej oraz ks. Damiana Kewińskiego, byłego dyrektora Concordii.
Tadeusz Adam Pilat - wiceprzewodniczący Rady Polonii Świata, który brał udział w poprzednich jubileuszach Centrum pełniąc funkcję prezydenta Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, poświęcił swe wystąpienie poprzednim prezesom tej organizacji i współpracy z nimi na przestrzeni lat. Z sentymentem mówił o wyjątkowej postaci prof. Piotra Małoszewskiego, z którym łączyła go przyjaźń i współpraca od czasów studenckich w Krakowie. Zwrócił uwagę na dobrą, ważną merytorycznie i kadrowo współpracę Centrum z innymi organizacjami: Polską Macierzą Szkolną w Niemczech oraz bliskim ideologicznie Związkiem Polaków w Niemczech spod znaku „Rodła” – posiadającym niezbywalne historyczne prawo Polaków w Niemczech do statusu mniejszości narodowej.
Podniósł szczególne znaczenie działalności Centrum na arenie międzynarodowej, poprzez wielokrotne organizowanie Zjazdów Nauczycieli Polskich w Niemczech z bogatym programem kulturalnych, warsztatowych i panelowych debat. Udział w zjazdach brały również polonijne organizacje oświatowe z innych krajów oraz przedstawiciele polskich władz i instytucji. Podkreślił, że spiritus muvens tych zjazdów była Halina Koblenzer - wieloletnia zasłużona działaczka Centrum. W swej wypowiedzi nawiązał też do semantyki ważnego słowa krzewienie w nazwie organizacji:
„Krzewienie to przecież coś znacznie więcej niż kultywowanie, używane przez wiele organizacji polonijnych, to rozpowszechnianie, to aktywne działanie na zewnątrz, na nowe obszary”.
Dwuosobowa delegacja Związku Polaków w Niemczech spod znaku „Rodła”, w składzie prezes Józef Malinowski i wiceprezes Anna Wawrzszko złożyła na ręce Andreasa Holma gratulacje, życzenia i praktyczny prezent w postaci sprzętu nagłośnieniowego.
Podczas niezwykle smacznego obiadu, zaprezentowano i podzielono jubileuszowy tort 30-lecia oraz serwowano wyśmienite wina reńskie. Po obiadowej przerwie nastąpiła prezentacja poszczególnych szkół polskich zrzeszonych w Centrum. Jak zaznaczali gospodarze
„Ten wyjątkowy moment jubileuszu – pełen wdzięczności, wspomnień i radości – pragniemy przeżywać wspólnie z wszystkimi, którzy na przestrzeni lat byli częścią tej historii”.
Korzystając z zapisów Traktatu, 20 października 1994 roku w Würzburgu z inicjatywy ówczesnego rektora Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech (PMK) ks. dr. Franciszka Mrowca (†2012), odbyło się założycielskie spotkanie, powołania organizacji, która miałaby status pozwalający być stroną w rozmowach z władzami niemieckimi. Jako podstawowe cele organizacji członkowie założyciele wpisali do statutu m.in. popieranie nauki języka polskiego, kultury i tradycji polskich, wychowanie młodego pokolenia w duchu i w zgodzie z nauką Kościoła rzymsko- katolickiego, popieranie przyjaźni między narodem polskim i niemieckim. Opracowany przez Rektorat PMK we współpracy z księżmi i świeckim projekt statutu został jednogłośnie przyjęty przez członków założycieli. Zarejestrowane Stowarzyszenie w niemieckim sądzie administracyjnym w marcu 1995 r. uzyskało status wyższej użyteczności publicznej e.V. Ustalono, że siedzibą Stowarzyszenia zostaje Würzburg. Obecnie siedzibą CHC (Chrześcijańskiego Centrum) jest Haus Concordia w Herdorf-Dermbach. Pierwszym przewodniczącym został ks. dr Franciszek Mrowiec, rektor PMK w Niemczech.
Od 1 maja 1999 roku przewodniczącymi byli kolejno: ks. dr Andrzej Krefft, ks. dr Ryszard Mroziuk (†2020). Od 2014 roku funkcję przewodniczącego pełni ks. kanonik dr Adam Prorok. Ważną i zasłużoną postacią od początku istnienia Stowarzyszenia był prof. dr hab. inż. Piotr Małoszewski (†2017), http://chcentrum.de/archiwum/, pełniący w zarządzie funkcję wiceprzewodniczącego. Funkcję koordynatora ds. nauczania języka polskiego powierzono mgr Halinie Koblenzer.
Wspierając wysiłki wyłonienia wspólnej reprezentacji Polonii Niemieckiej, w 1998 roku CHC zostało jednym z członków założycieli Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech, uznanego przez władze państwowe Polski i Niemiec jako jedynego przedstawiciela Polonii oraz Konwentu o nazwie Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych (EWIV). CHC w Konwencie reprezentował prof. Piotr Małoszewski. Po wielu latach współpracy CHC podjęło decyzję o wystąpieniu z Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech, co nastąpiło 20 października 2018 roku, a jako członek Konwentu EWIV przestało istnieć w rejestrze sądowym od stycznia 2020 roku.
CHC wydaje biuletyn „Informator Chrześcijańskiego Centrum Krzewienia Kultury, Tradycji i Języka Polskiego w Niemczech” w nakładzie 5,5 tysiąca egzemplarzy, który ukazuje się jako dodatek do miesięcznika Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech „Nasze Słowo”.
W marcu 1999 roku z inicjatywy ks. rektora Franciszka Mrowca przy poparciu ks. Prymasa Polski i Delegata Konferencji Episkopatu Polski, ds. Duszpasterstwa Emigracji ks. abp Szczepana Wesołego (†2018), Polska Misja Katolicka Niemczech, prawnie reprezentowana przez CHC, zakupiła od diecezji Trier na warunkach kredytowych ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy – „Concordia“. Dzięki ofiarności wiernych polskich ośrodków duszpasterskich, zaciągnięty dług został zredukowany. Należy podkreślić znaczące zaangażowanie i pomoc finansową Stowarzyszenia „Wspólnota Polska“. Dom został wyremontowany i przebudowany w latach 2020, 2022 i 2024 o czym przypominają tablice na głównym budynku. Chrześcijańskie Centrum jest także prawnym właścicielem Ośrodka Rekolekcyjnego „Marianum“ w Carlsbergu.
W skład Chrześcijańskiego Centrum wchodzą: członkowie indywidualni (56 osób), podmioty prawne tj. zarejestrowane stowarzyszenia parafialne, obecnie istnieje ich 29 (w tym 10 stowarzyszeń formalnie niezarejestrowanych jako e.V.). Integralną częścią CHC jest szkolnictwo parafialne. Centrum zrzesza katolicką Polonię i polskich katolików skupionych i działających społecznie przy ośrodkach PMK.
Zarząd składa się z przewodniczącego, dwóch wiceprzewodniczących, skarbnika, sekretarza i trzech członków. Walne Zebranie członków powołało również Komisję Rewizyjną. Zgodnie ze statutem każdego roku odbywają się spotkania sprawozdawcze, a co cztery lata walne zebranie członków.
W trosce o chrześcijańskie i ojczyste wartości, nauczanie przedmiotów ojczystych jest priorytetem CHC. Najnowsze dane wskazują, iż w tej formie nauczania uczestniczy 5.558 uczniów i 169 wykwalifikowanych nauczycieli języka polskiego. Starają się oni przekazać uczniom wartości – miłość do Boga, Ojczyzny, znajomość języka, historii, dumę z bycia Polakiem. (zapisane m.in. w statucie). CHC wskazuje szkołom różne możliwości i sposoby dofinansowania, służy pomocą w ich wyposażaniu, współfinansuje wyjazdy kolonijne, wynagrodzenia dla nauczycieli. Szkoły, które przystąpiły do Stowarzyszenia i są zarejestrowane jako organizacje wyższej użyteczności publicznej mają szerszy dostęp do materiałów edukacyjnych, podręczników, i innych form działalności kulturalno-edukacyjnej.
Stowarzyszenie opracowało i zaproponowało nauczycielom wzór wspólnego świadectwa. Na jego podstawie lub zaświadczeń potwierdzonych przez lokalne stowarzyszenia, uczniowie mają prawo do wpisania oceny na świadectwie szkoły niemieckiej. W większości placówek realizowany jest program dla polskich dzieci poza granicami Polski zawarty w „Ramy programowe dla szkół polskich” – Rozporządzenie MEN z dnia 9.08.2019 r. (Dz.U.Poz.1652) określone w zał. pkt.1 realizują plan nauczania uzupełniającego określone w zał.2 na podst. Art.47 ust.3 pkt.1 Ustawy z dnia 14.12.2016 r. Prawo oświatowe. (Dz. U. Poz. 1652) Szkoły przedmiotów ojczystych tworzą środowisko, w którym uczeń może rozwijać swoje zainteresowania w kontekście dwukulturowości: polskiej z racji pochodzenia i niemieckiej jako swego miejsca zamieszkania. Wbrew pozorom ta podwójna przynależność jest ubogaceniem i tak należy do niej podchodzić – wpajać dzieciom, by nie wstydziły się kraju przodków, ani nie deprecjonowały kraju osiedlenia.
Zajęcia dydaktyczne i pozalekcyjne służą rozwijaniu zainteresowań i umiejętności uczniów, podtrzymywaniu tożsamości narodowej, szacunku do symboli narodowych, kształtowaniu własnej wartości, pozytywnego stosunku do Polski i Polaków w miejscu zamieszkania, prezentowania polskich tradycji i kultury. Nie do przecenienia jest aktywność duszpasterzy PMK i współpraca z rodzicami.
Concordia to miejsce szczególne dla rodaków w Niemczech. Ośrodek położony w malowniczej dolinie, otoczonej lasami na terenie Westerwaldu, niedaleko Siegen. Miejsce, które jednoczy, a nie dzieli. Kto był tu choć raz, chętnie powraca. To miejsce spotkań, modlitwy, spokoju, serdeczności, skrawek Polski na niemieckiej ziemi, zawierzony Czarnej Madonnie i św. Janowi Pawłowi II – patronowi Concordii. Jego pomnik przed domem, który poświęcił abp Mieczysław Mokrzycki, gestem rąk wita przybywających do Concordii.
W ostatnich latach przeprowadzono gruntowny remont domu, co znacznie podniosło standard usług. Wybudowana nowa kaplica pw. Miłosierdzia Bożego, która po przeniesieniu Najświętszego Sakramentu do bocznej kapliczki, może funkcjonować jako sala konferencyjna, szkoleniowa, spotkań integracyjnych, formacyjnych, kulturalnych, oświatowych. Tu sprawowane są msze św. oraz nabożeństwa religijne. W niedzielnej mszy św. uczestniczą mieszkańcy okolicznych miejscowości Niemcy i Polacy. http://www.haus-concordia.com
Rocznie odwiedza Concordię 7.5-10 tysięcy osób. Pisząc o Concordii nie można zapomnieć o tych, którzy pozostawili ślad swojej obecności, przyczyniając się do rozwoju ośrodka, by Concordia stała się tym, czym jest dzisiaj. Byli to kolejni księża, czasami w podwójnej roli duchowego opiekuna i dyrektora Concordii: ks. dr Andrzej Krefft, mgr inż. Wiesław Kempa, Andrzej Walkowski, ks. Adam Malczyk, ks. Marek Konsek, ks. dr Jacek Pajewski, ks. Damian Lewiński i aktualnie ks. Marcin Maślak, dyrektor i opiekun duchowy. W Concordii posługiwały Siostry Służebniczki NMP Śląskie, wśród nich s. Andrzeja Spyra, która w swoim czasie pełniła funkcję dyrektora. Po odejściu sióstr Służebniczek do 2020 roku posługiwały siostry ze Zgromadzenia Świętego Józefa CSSJ.
W Concordii wspólnie przeżywa się: uroczystości świąt kościelnych, narodowych, odpusty, spotkania nauczycieli. W każdą niedzielę o godz.12.00 w kaplicy odprawiana jest msza św. Uczestniczą w niej grupy przebywające aktualnie w ośrodku i mieszkańcy okolicznych miejscowości.
Redakcja tekstu: Tadeusz A. Pilat – Rada Polonii Świata
Korekta tekstu: Małgorzata Kwiatkowska – Rada Polonii Świata
Na podstawie: Na podstawie: http://www.wspolnota-polska.org.pl/
http://www.haus-concordia.com
Zdjęcia: http://www.chrzescijanskie-centrum.de/
Informujemy, że publikowane na stronach niniejszego serwisu treści mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią oferty w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Właściciel serwisu dokłada starań, aby publikowane w tym serwisie treści były rzetelne i pomocne, jednakże nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki działań podejmowanych w oparciu o te treści. W naszym serwisie umieszczone są łącza (linki) do innych serwisów internetowych. Informujemy, że nie ponosimy żadnej odpowiedzialności za treści zawarte w innych serwisach. Kopiowanie zawartości serwisu lub jej części bez pisemnej zgody właścicieli serwisu jest zabronione. Materiały zawarte na niniejszej stronie mogą być wykorzystywane lub rozpowszechniane jedynie w celach informacyjnych oraz wyłącznie z notą o prawach autorskich oraz ze wskazaniem źródła informacji. Kopiowanie i nieautoryzowane użycie kodu źródłowego lub fragmentów autorskiego oprogramowania - zabronione.